نظر قرآن درباره صحابه پیامبر ص

 

✳️نظر قرآن درباره صحابه پیامبر اکرم(ص)  چیست؟
 

اهل تسنن میگویند: هرکس حتی اگر یک لحظه، حضرت پیامبر (ص) را دیده باشد صحابه او محسوب میشود و تمام صحابه ایشان مومن و عادل هستند!!!
 

اما منطق شیعیان منطق قرآن است:
   قرآن اصحاب پیامبر (صلی الله علیه و آله) را به دو گروه تقسیم کرده است:

الف: اصحابی که مورد رضایت خدا و پیامبرش بودند:
1-  - ...رَضِیَ اللَّهُ عَنْهُمْ وَرَضُوا عَنْهُ ...[توبه/100] پیشگامان نخستین از مهاجرین و انصار، و افرادى که به نیکى از آن‌ها پیروى کردند، خداوند از آن‌ها خشنود گشت، و آن‌ها (نیز) از او خشنود شدند و باغ‌هایى از بهشت براى آنان فراهم ساخته، که نهرها از زیر درختانش جارى است، جاودانه در آن خواهند ماند و این است پیروزى بزرگ» 

2 - مُحَمَّدٌ رَسُولُ اللَّهِ وَالَّذِینَ مَعَهُ أَشِدَّاءُ عَلَى الْکُفَّارِ رُحَمَاءُ بَیْنَهُمْ ...[فتح/۲۹] محمد فرستاده خدا است و کسانی‌که با او هستند در برابر کفار سرسخت و شدید، و در میان خود مهربانند، پیوسته آن‌ها را در حال رکوع و سجود می‏‌بینی، آن‌ها همواره فضل خدا و رضای او را می‏‌طلبند، نشانه آن‌ها در صورتشان از اثر سجده نمایان است،»

 بنابرعقیده شیعه تعداد زیادی  از صحابه در این گروه قرار می‌گیرند.✳️

ب: اصحابی که مورد طعن و لعن و نارضایتی خداوند قرار گرفتند:

1- وَ مِمَّنْ حَوْلَکُمْ مِنَ الْأَعْرابِ مُنافِقُونَ وَ ...[توبه/101] و بعضی از بادیه‌نشینان که در اطراف شمایند و نیز بعضی از اهل مدینه، منافقند و در نفاق فرو رفته‌اند، که تو آنان را نمی‌شناسی، ما آن‌ها را می‌شناسیم، به‌زودی دوبار عذابشان خواهیم کرد و آن‌گاه به‌سوی عذابی بزرگ برده می‌شوند»

2-  وَمِنْهُمْ مَنْ عاهَدَ اللَّهَ....[توبه/75 و 76] و بعضی از ایشان با خدا پیمان بسته بودند، که اگر خدا از کرمش به ما عطا کند، قطعاً صدقه می‌دهیم و از شایستگان خواهیم بود پس زمانی‌که خداوند از فضل خود به آنان بخشید، نسبت به آن بخل ورزیده و با حالت اعراض روی گردانیدند»

 و....آیات فراوان دیگر که برخی با الحان تندتری به اطرافیان آن حضرت خطاب شده است...

 بنابراین:

شیعیان مطابق کلام صریح قرآن کریم میگویند :
1-  عده‌ای از صحابه در زمان پیامبر مورد رضایت الهی بودند.
2 -  و برخی دیگر مورد لعن و نارضایتی خداوند قرار گرفته بودند. 
 

یدالله مغلوله

معنا و مقصود این آیه چیست؟!

المائدة : 64   وَ قالَتِ الْیَهُودُ یَدُ اللَّهِ مَغْلُولَةٌ غُلَّتْ أَیْدیهِمْ وَ لُعِنُوا بِما قالُوا بَلْ یَداهُ مَبْسُوطَتانِ‏...

و یهود گفتند: «دست خدا بسته است.» دستهایشان بسته باد! و بخاطر این سخن، از رحمت (الهى) دور شوند! بلکه هر دو دست (قدرت) او، گشاده است هر گونه بخواهد، مى‏ بخشد! ولى این آیات، که از طرف پروردگارت بر تو نازل شده، بر طغیان و کفر بسیارى از آنها مى‏ افزاید. و ما در میان آنها تا روز قیامت عداوت و دشمنى افکندیم. هر زمان آتش جنگى افروختند، خداوند آن را خاموش ساخت و براى فساد در زمین، تلاش مى ‏کنند و خداوند، مفسدان را دوست ندارد.

پاسخ :

1-   یهود زمانى در اوج قدرت میزیستند، و بر قسمت مهمى از دنیاى آباد آن زمان حکومت داشتند، که زمان داود و سلیمان را به عنوان نمونه مى ‏توان یادآور شد، و در اعصار بعد نیز، قدرت آنها با نوسانهایى ادامه داشت، ولى با ظهور اسلام مخصوصا در محیط حجاز ستاره قدرت آنها افول کرد مبارزه پیامبر ص با یهود" بنى النضیر" و" بنى قریظه" و" یهود خیبر" موجب نهایت تضعیف آنها گردید، در این موقع بعضى از آنها با در نظر گرفتن قدرت و عظمت پیشین از روى استهزاء گفتند:دست خدا به زنجیر بسته شده و به ما بخششى نمى‏کند.(تفسیر  نمونه)

2-   یکی از خرافاتی که در دین یهود و مسیحیت وارد شده است این است که آنها اعتقاد دارند: خداوند در شش روز جهان را خلق کرد و روز هفتم (یعنی شبنه= به اعتقاد یهود، و یکشنبه = به اعتقاد مسیحیت) خداوند در این روز استراحت کرد و بعد از آن در خلقت  و آفرینش کنار کشید! خداوند هم به دلیل این سخن جاهلانه تمام آنها را لعنت میکند.

متن تورات درباره خلقت جهان:

تورات سفر پیدایش فصل 2:

    «و آسمانها و زمین‌ و همۀ لشکر آنها تمام‌شد.    و در روز هفتم‌، خدا از همۀ کار خود که‌ ساخته‌ بود، فارغ‌ شد. و در روز هفتم‌ از همۀ کار خود که‌ ساخته‌ بود، آرامی‌ گرفت‌.    پس‌ خدا روز هفتم‌ را مبارک‌ خواند و آن‌ را تقدیس‌ نمود، زیرا که‌ در آن‌ آرام‌ گرفت‌، از همۀ کار خود که‌ خدا آفرید و ساخت‌.»

اعجاز علمی قرآن

قرآن کریم:

فَالْیَوْمَ نُنَجِّیکَ بِبَدَنِکَ لِتَکُونَ لِمَنْ خَلْفَکَ ءَایَةً  وَ إِنَّ کَثِیرًا مِّنَ النَّاسِ عَنْ ءَایَاتِنَا لَغَافِلُونَ(یونس92)

ولى امروز، بدنت را (از آب) نجات مى‏دهیم، تا عبرتى براى آیندگان باشى! و بسیارى از مردم، از آیات ما غافلند.

 

کتاب نامقدس یهودیت و مسیحیت:

تورات سفر خروج فصل 15:

سرود رهایی‌

 « آنگاه‌ موسی‌ و بنی‌اسرائیل‌ این‌ سرود را برای‌ خداوند سراییده‌، گفتند که‌: «یهوه‌ را سرود می‌خوانم‌ زیرا که‌ با جلال‌ مظفر شده‌ است‌. اسب‌ و سوارش‌ را به‌ دریا انداخت‌.خداوند قوت‌ و تسبیح‌ من‌ است‌. و او نجات‌ من‌ گردیده‌ است‌. این‌ خدای‌ من‌ است‌، پس‌ او را تمجید می‌کنم‌. خدای‌ پدر من‌ است‌، پس‌ او را متعال‌ می‌خوانم‌.خداوند مرد جنگی‌ است‌. نام‌ او یهوه‌ است‌.ارابه‌ها و لشکر فرعون‌ را به‌ دریا انداخت‌. مبارزان‌ برگزیدۀ او در دریای‌ قلزم‌ غرق‌ شدند.لُجّه‌ها ایشان‌ را پوشانید. مثل‌ سنگ‌ به‌ ژرفیها فرو رفتند. دست‌ راست‌ تو ای‌ خداوند، به‌ قوت‌ جلیل‌ گردیده‌. دست‌ راست‌ تو ای‌ خداوند، دشمن‌ را خرد شکسته‌ است‌،و به‌ کثرت‌ جلال‌ خود خصمان‌ را منهدم‌ ساخته‌ای‌. غضب‌ خود را فرستاده‌، ایشان‌ را چون‌ خاشاک‌ سوزانیده‌ای‌،و به‌ نَفْخِۀ بینی‌ تو آبها فراهم‌ گردید. و موجها مثل‌ توده‌ بایستاد و لجه‌ها در میان‌ دریا منجمد گردید....

همه چیز در قرآن هست؟!

شبهه ای علیه قرآن مطرح میکنند که: 

قرآن گفته است که "همه چیز در قرآن هست!"
🌺 در آیه ۱۱۱ سوره یوسف : «وَتَفْصِیلَ کُلِّ شَىْءٍ .. و قرآن تفصیل هر چیزى است .»
و در آیه ۸۹ سوره نحل: (تِبْیَاناً لِّکُلِّ شَىْءٍ...و این کتاب را که بیانگر هر چیزى است »🌺
بدیهى است که همه چیز در هزاران کتاب هم نمى‌گنجد چه رسد در یک کتاب❗️❗️

✅پاسخ آیت الله مکارم به این شبهه:
پیغمبر اسلام (صلی الله علیه و آله) حتى به عقیده دشمنانش یک فرد حکیم و هوشیار بود هیچ فرد عاقلى مى‌گوید که در قرآن تمام علوم ریاضى و هندسى و هیئت و زمین‌شناسى و… وجود دارد ?

 بهتر بود این مدعى ، لااقل مطالعه‌ اى در سایر آیات قرآن مى‌کرد
در آیات فراوانی، با صراحت آمده که هدف قرآن هدایت مردم به سوى راه راست و خارج کردن از ظلمات جهل و بى‌ایمانى و... است.
منظور از «همه چیز» تمام چیزهایى است که براى این هدف مؤثر است نه همه چیز یعنى حتى بیان آفات گندم و جو و حبوبات و میوه‌ها.
اضافه بر این هنگامى که انسان با دیده تخریب نگاه مى‌کند مسائل واضح نیز براى او پوشیده مى‌شود اگر یک نگاه ساده به قرآن کرده بود مشاهده مى‌کرد که قرآن ۲۰ دلیل محکم براى خداشناسى به صورت گسترده آورده و در آیات زیادى شرح داده و ۶ دلیل معتبر درباره اثبات معاد با استفاده از منطق‌هاى مختلف ذکر نموده، چطور مى‌شود انسان همه اینها را نادیده بگیرد و بگوید هیچ دلیلى در قرآن بر این‌ها نیست

معجزه علمی قرآن

تلقیح نباتات به وسیله باد

وَ أَرْسَلْنَا الرِّیاحَ لَواقِحَ‏. [1] «بادها را براى تلقیح (گیاهان و درختان) فرستادیم».

از رموز شگفت‏ انگیزى که وحى الهى از آن پرده برداشته، نیازمندى برخى از درختان و گیاهان به تلقیح از طریق باد است.

مفسران پیشین، لفظ «لقاح» را که در آیه وارد شده است به معنى حمل (برداشتن) گرفته ‏اند و مى‏ گفتند منظور از آیه این است که: بادها را حمل کننده ابر و یا باران، آفریدیم.

ولى گذشته از این که تذکر این مطلب (بادها را حمل کننده ابر و باران آفریدیم) چندان در خور اهمیت نیست، با خود واقع نیز چندان وفق نمى‏ دهد. زیرا هرگز بادها حمل کننده ابر نبوده بلکه باد ابر را با وزش تند خود از نقطه ‏اى به نقطه‏ دیگر مى‏ فرستد.

نظر دقیق و صحیح در تفسیر آیه همان است که دانشمندان گیاه‏ شناس، به کشف آن موفق شده ‏اند و آن نیازمندى درخت و گیاه به تلقیح است که بیشتر به وسیله بادها صورت مى‏ پذیرد چنان که در درخت‏هاى زردآلو، صنوبر، انار، پرتقال و در پنبه و حبوبات تلقیح وسیله باد انجام مى‏ گیرد .

قرآن قانون ازدواج را مخصوص جانداران ندانسته بلکه معتقد است که این سنت تکوینى (آمیزش نر و ماده) در کلیه گیاهان وجود دارد چنان که مى ‏فرماید:

«از همه میوه‏ ها جفت آفرید».[2] و «منزه است خدایى که همه جفت‏ها از گیاهان و انسان و از آنچه نمى ‏دانند آفرید».[3]

[1]. حجر/22    [2] رعد: 3.    [3 ] یس: 36.

[مرزهاى اعجاز، ص: 128 ترجمه البیان آیت الله خویی]

 

دیه زن و مرد

سوال

یا أَیُّهَا الَّذینَ آمَنُوا کُتِبَ عَلَیْکُمُ الْقِصاصُ فِی الْقَتْلى‏ الْحُرُّ بِالْحُرِّ وَ الْعَبْدُ بِالْعَبْدِ وَ الْأُنْثى‏ بِالْأُنْثی (بقره / 178)

چرا دیه‌ زن و مرد مساوی نیست و دیه زن نصف دیه‌ مرد است؟

پاسخ :

    دیه، در اسلام بر معیار ارزش معنوی انسان مقتول نیست...

چنان که تفاوت دیه‌ زن و مرد، نه بر منزلت مرد می‌ افزاید و نه ازمقام زن می‌ کاهد، همان‌طور که تساوی دیه‌ عالم و جاهل نه از ارج و منزلت عالِم می ‌کاهد و نه بر مقام جاهل می ‌افزاید. زیرا برخی از تفاوت ‌های مادی و مالی هیچ‌ گونه ارتباطی به مقام‌ های معنوی ندارد و هیچ تلازم عقلی و نقلی بین دیه و کمال معنوی (و علمی) وجود ندارد. تا هر اندازه دیه بیشتر شود قداست روح مقتول و تقرب وی نزد خدا افزون‌تر باشد.

[زن در آینه جلال و جمال، آیت‏ اللَّه جوادى‏ آملى، ص 354.]

  تذکر مهم: احکام اسلامی به صورت اجزای یک سیستم و شبکه، به همدیگر مرتبط هستند و گاهی با توجه به همدیگر حکم جدید وضع می ‌شود، لذا در موقع قضاوت و داوری و اشکال گرفتن به یک حکم باید به احکام دیگر هم بی ‌توجه نبود.

  به عنوان مثال: یکی از احکام و تکالیف این است که نفقه (= مخارج زن و فرزندان) برای مرد واجب است، یعنی از این حکم معلوم می ‌شود که در اسلام مرد "رکن اقتصادی" خانواده است؛ لذا اگر گفته می ‌شود که دیه‌   مرد دو برابر دیه‌ زن است "یکی" از حکمت‌ هایش این است که بخشی ازخسارت اقتصادی که به خانواده وارد شده را جبران کند و هنگامی که نبودن این حکم را در نظر بگیریم می ‌بینیم باعث ایجاد فقر اقتصادی و فرهنگی و عاطفی در خانواده و اجتماع می‌ شود و بار مشکلات بر دوش مادر خانواده سنگینی کرده و مشکلات جدید به بار می ‌آورد.

    اگر کسی اشکال بگیرد که در برخی خانواده‌ ها، زن نان‌آور خانواده است! در پاسخ می ‌گوییم: که در مورد وضع احکام و قوانین، قانون به صورت کلی وضع می‌ شود و ناظر به موارد جزئی و استثنایی نیست، و بر محور افراد دور نمی ‌زند.

 منابع جهت مطالعه بیشتر

1.    زن در آیینه جلال و جمال، آیت اللَّه جوادی آملی.

2.    تفسیر نمونه، ذیل آیات مربوطه.

 

بهترین ترجمه قرآن

کدام یک از ترجمه‌ های قرآن کامل‌تر و دقیق‌تر است؟

پاسخ :

 

بهترین ترجمه های قرآن به ترتیب:

ترجمه آیت الله مکارم 

آقای فولادوند 

آیت الله قمشه ای است.

اما جوابی که اساتید محترم بنده ( از شاگردان آیت الله معرفت، نابغه مباحث علوم قرآن و تفسیر و شاگرد علامه طباطبایی) به این سوال داده اند این است:

  ترجمه‌ های موجود معمولاً به صورت فردی انجام گرفته ‌اند. اخیراً به این نتیجه رسیدیم که ترجمه قرآن یک کار گروهی است، لذا حدود "ده هزار ساعت" وقت گذاشتیم و حدود" 600 جلسه"  بحث کردیم، یعنی "هر صفحه" قرآن تقریباً در "یک جلسه" بررسی شد.

" آیت ‌الله معرفت" ( رحمت الله علیه) هم ناظر ترجمه بود و تقریظی بر آن نوشت.

   مخاطب این ترجمه نسل جوان یا "حداقل سطح سواد دیپلم"، است. ترجمه مذکور برای فرهیختگان و جلسات آموزش قرآن می ‌تواند کارساز باشد.

 این ترجمه، نخستین ترجمه جمعی در طول تاریخ‌اسلام است که به صورت تخصصی کار شده است.

 این ترجمه را انتشارات مؤسسه فرهنگی دارالذکر چاپ کرده است و مترجمان: آقای دکتر رضایی‌اصفهانی و همکاران ایشان هستند.

 ( روی جلد هم نوشته شده : ترجمه دکتر رضایی اصفهانی و همکاران)

هم چنانکه عرض شد در صورت دسترسی نداشتن به این ترجمه، از سه ترجمه اول به ترتیب اولویت استفاده شود.

تاویل آیات متشابه را چه کسی میداند؟

آیا تاویل آیات متشابه (مبهم) را فقط خداوند میداند؟!؟!

ترجمه آیه 7 آل‏ عمران :   «او کسى است که این کتاب آسمانى را بر تو نازل کرد، که قسمتى از آن، آیات «محکم» [صریح و روشن‏] است ...و قسمتى از آن، «متشابه» است .اما آنها که در قلوبشان انحراف است، به دنبال متشابهاتند، تا فتنه‏انگیزى کنند (و مردم را گمراه سازند) و تفسیر (نادرستى) براى آن مى‏طلبند در حالى که تفسیر آنها را، جز خدا و راسخان در علم، نمى‏دانند.»

پاسخ:

-         همچنانکه قبلا هم تذکر داده بودیم در قرآن با خط «عثمان طه» در این آیه، حرف جیم  از روی لفظ جلاله «الله» باید حذف کنید. تا معنای آیه همین معنای درستی باشد که ذکر شده است، و بسیاری از ترجمه های شیعه در این آیه اشتباه کرده اند! سنی ها گفته اند تاویل و معنای آیات متشابه را فقط خدا میداند به همین دلیل روی لفظ الله حرف جیم را قرار میدهند.

-         " راسخون در علم" چه کسانى هستند؟

همانطور که از معنى لغوى این کلمه استفاده مى‏شود منظور از آن، کسانى هستند که در علم و دانش، ثابت قدم و صاحب ‏نظرند.

-         البته مفهوم این کلمه یک مفهوم وسیع است و اهلبیت (ع) به عنوان بهترین شاخصه و مصداق آن هستند.

در اصول کافى از امام صادق (ع) نقل شده است که فرمود:

" پیامبر خدا بزرگ ‏ترین راسخان در علم بود و تمام آنچه را خداوند بر او نازل کرده بود از تاویل و تنزیل قرآن مى‏ دانست، خداوند هرگز چیزى بر او نازل نکرد که تاویل آن را به او تعلیم نکند و او و اوصیاى وى همه اینها را مى ‏دانستند".

روایات فراوان دیگرى در کتاب اصول کافى در این باره بیان شده است.

-         چرا نظر سنی ها در این باره اشتباه است؟؟

-         زیرا:

-         اولا بسیار بعید به نظر میرسد که در قرآن آیاتى باشد که اسرار آن را جز خدا نداند. مگر این آیات براى تربیت و هدایت مردم نازل نشده است چگونه ممکن است حتى پیامبرى که قرآن بر او نازل شده از معنى و تاویل آن بى ‏خبر باشد؟! این درست به آن مى ‏ماند که شخصى کتابى بنویسد که مفهوم بعضى از جمله‏ هاى آن را جز خودش هیچکس نداند!!!

-         ثانیا همانطور که مرحوم" طبرسى" در" مجمع البیان" مى گوید: هیچگاه در میان دانشمندان اسلام و مفسران قرآن دیده نشده است که از بحث در باره تفسیر آیه ‏اى خوددارى کنند و بگویند این آیه از آیاتى است که جز خدا معنى نهایى آن را نمى ‏داند، بلکه دائما براى کشف اسرار و معانى قرآن همگى تلاش و کوشش داشته ‏اند.

[برگرفته از :تفسیر نمونه]

پذیرفتن امانت الهی

چرا انسان امانت الهی را که آسمان و زمین قبول نکردند، پذیرفت؟

إِنَّا عَرَضْنَا الْأَمَانَةَ عَلَی السَّماوَاتِ وَالْأَرْضِ وَالْجِبَالِ فَأَبَینَ أَن یحْمِلْنَهَا وَأَشْفَقْنَ مِنْهَا وَحَمَلَهَا الْإِنسَانُ إِنَّهُ کَانَ ظَلُوماً جَهُولاً؛  (احزاب، 72 )  در حقیقت، ما امانت را بر آسمان‏ها و زمین و کوه ‏ها عرضه کردیم، و[لى] از برداشتن آن سر باز زدند و از آن بیمناک بودند و انسان آن را بر دوش کشید؛ در واقع، او بسى ستمگر و بسیار نادان است.

 

پاسخ

  

مقصود از امانت الهی

  مفسران [1] چند احتمال در مورد این امانت داده‌ اند، از جمله:

 1-  آزادی و اختیار

2- عقل

3-   جانشینی الهی

4-  معرفت خدا

5-. واجبات و تکالیف الهی

  در یک جمع‌ بندی می ‌توان گفت امانت الهی همان قابلیت تکامل نامحدود بشر است که آمیخته با اختیار و عقل برای رسیدن به مقام انسان کامل و پذیرش ولایت الهی است. به عبارت دیگر درایت، معرفت و عقل زمینه ‌ساز مسئولیت ‌پذیری و قبول ولایت الهی (امانت بزرگ خدا) است.

  نکته مهم این است که وقتی کوه و ... این امانت را قبول نکرده اند یعنی عقل و اختیار داشته اند اما برخی مفسران [2] گفته اند : مقصود زبان حال آنهاست،  به این معنا که با زبان حال گفتند ما شایسته پذیرفتن امانت نیستیم؟

 

مقصود از ظلوم و جهول بودن انسان

   آیه در مقام سرزنش انسان به خاطر پذیرش این امانت نیست،

چون پذیرش امانت الهی کار ناپسندی نبود،

 بلکه ظلوم و جهول دانستن او به خاطر فراموش کردن امانت الهی است، البته ظلوم و جهول بودن یک حکم کلی برای همه انسان‌ها نیست.

  آیه هشدار را هم به انسان‌های مؤمن می‌دهد که مراقب امانت الهی باشند. خلاصه سخن این که در آیه مقایسه وجودی بین وجود انسان (دارای ظرفیت پذیرش امانت) و وجود دیگر موجودات صورت پذیرفته است و منظور از ظلوم و جهول بودن هم فراموشی امانت الهی است، نه این که انسان در پذیرش امانت اشتباه کرده است.

پی نوشتها:

[1]- تفسیر نمونه، ج 17، ص 451 ـ 455، المیزان، ج 16، ص 350، البرهان، ج 4، ص 499.

[2]-  تفسیر نمونه، ج 17، ص 454، تفسیر آسان، ج 16، ص 149.

 

توسل آدم به اهلبیت (ع)

سوال:

مقصود از کلماتی که توبه آدم (ع) بوسیله آن پذیرفته شد چیست؟

فَتَلَقّى‏ آدَمُ مِنْ رَبِّه‏ کَلِماتٍ فَتابَ عَلَیْهِ انَّهُ هُوَ التَّوَّابُ الرَّحیمُ‏، سپس (حضرت) آدم از پروردگارش کلماتى دریافت داشت؛ (و با آن‏ها توبه کرد) و خداوند توبه او را پذیرفت؛ چرا که خداوند توبه ‏پذیر و مهربان است. «سوره بقره، آیه 37»

پاسخ:

در این باره سه نظریه وجود دارد:

1- منظور از کلمات همان چیزى است که در آیه 23 سوره اعراف آمده است :رَبَّنا ظَلَمْنا انْفُسَنا وَ انْ لَمْ تَغْفِرْلَنا وَ تَرْحَمْنا لَنَکُونَنَّ مِنَ الْخاسِرینَ‏، پروردگارا! ما به خویشتن ستم کردیم؛ و اگر ما را نبخشى و بر ما رحم نکنى، از زیانکاران خواهیم بود.( مجمع البیان، جلد اوّل، صفحه 89).

 

2- منظور از کلمات ، این دعا بوده است:

اللَّهُمَّ لا الهَ الّا انْتَ، سُبْحانَکَ وَ بِحَمْدِکَ رَبِّ انى ظَلَمْتُ نَفْسى فَاغْفِرْلى انَّکَ خَیْرُ الْغافِرینَ. اللَّهُمَّ لا الهَ الّا انْتَ،(التّبیان، جلد اوّل، صفحه 169.)

 

3- منظور از کلمات، حضرت محمّد، على، فاطمه، حسن و حسین علیهم السلام است؛ یعنى آدم علیه السلام به خمسه طیّبه توسّل جست و آن‏ها را شفیع درگاه خداوند قرار داد و خداوند به برکت آن بزرگواران توبه‏ اش را پذیرفت.

 

جمع بین هر سه احتمال :

بدین معنى که حضرت آدم به اهلبیت (ع) متوسّل شد، ولى صیغه و الفاظ توبه ‏اش به همان شکلى که در دو احتمال دیگر آمده، بوده است.

 

عدّه‏ اى از دانشمندان اهل سنّت احتمال سوم، که مورد اتّفاق علماء شیعه مى‏باشد، را پذیرفته ‏اند و روایاتى در این زمینه نقل کرده‏ اند که به هشت نفر از آنان اشاره مى ‏شود:

1- علّامه بیهقى در کتاب دلائل النّبوّة  

2- علّامه ابن عساکر در مسند  

3- علّامه سیوطى در تفسیر الدّرّ المنثور

4- علّامه سیوطى در جمع الجوامع  

5- علّامه کاشفى در معارج النّبوّة  

  6- علّامه قندوزى در ینابیع المودّة  

7- علّامه ابن المغازلى در مناقب  

8- علّامه نطنزى در خصایص العلویّة  .

به عنوان مثال:

 ابن مغازلى از ابن عبّاس چنین نقل مى‏ کند:

از پیامبر اکرم صلى الله علیه و آله و سلم سؤال شد: که منظور از کلماتى که آدم آن‏ها را از سوى خداوند دریافت کرد (و به آن‏ها توسّل جست و توبه کرد) چه بوده است؟

حضرت رسول صلى الله علیه و آله و سلم فرمودند: آدم از خداوند خواست که به حقّ محمّد، على، فاطمه، حسن و حسین توبه او را بپذیرد و خداوند توبه ‏اش را پذیرفت.

 

(آیات ولایت در قرآن /248    )

رحمت الهی

در آیات دیگر فرموده است: تنها گناهی که بخشیده نمیشود " شرک " است.

شب قدر در سوره قدر

قرآن داراى دو نزول بوده است.

1-   انزال : نزول دفعى که در یک شب (شب قدر) تمام آن بر قلب پاک پیغمبر اکرم ص نازل گردید. (إِنَّا أَنْزَلْناهُ فِی لَیْلَةِ الْقَدْرِ).

 

2-   تنزیل :  نزول تدریجى که در طول بیست و سه سال دوران نبوت انجام گرفت .

الإسراء : 106   وَ قُرْآناً فَرَقْناهُ لِتَقْرَأَهُ عَلَى النَّاسِ عَلى‏ مُکْثٍ وَ نَزَّلْناهُ تَنْزیلاً

و قرآنى که آیاتش را از هم جدا کردیم، تا آن را با درنگ بر مردم بخوانى و آن را بتدریج نازل کردیم‏.

 

مطلب دوم:

 (لَیْلَةُ الْقَدْرِ خَیْرٌ مِنْ أَلْفِ شَهْرٍ).

هزار ماه بیش از هشتاد سال است، شب قدر، شب با عظمتى است که به اندازه یک عمر طولانى پر برکت ارزش دارد.

در بعضى از تفاسیر آمده است که پیغمبر اکرم ص فرمود:" یکى از بنى اسرائیل لباس جنگ در تن کرده بود و هزار ماه از تن بیرون نیاورد و پیوسته مشغول (یا آماده) جهاد فى سبیل اللَّه بود، اصحاب و یاران تعجب کردند و آرزو داشتند چنان فضیلت و افتخارى براى آنها نیز میسر مى‏ شد، آیه فوق نازل گشت و بیان کرد که" شب قدر از هزار ماه برتر است"

[تفسیر نمونه، ج‏27، ص: 185]

تحدی قرآن

این تنها نمونه بسیار کوچکی از اعجاز قرآن کریم است

حروف مقطعه قرآن

چرا برخی از سوره های قرآن با حروف مقعطه شرو ع شده است؟ مانند سوره بقره «الم»

   پاسخ:

از میان 114 سوره‏  قرآن، 29 سوره‏ آن با حروف‏ مقطّعه شروع شده که در 24 مورد بعد از حروف مقطعه سخن از قرآن و معجزه بودن آن است.

در یکى از این سوره‏ها (سوره شورى) مى ‏خوانیم: «حم. عسق. کذلک یوحى ...» یعنى وحى خداوند با همین حروف است.

درست مانند خاکى که شما از آن خشت و آجر و سرامیک و کوزه مى‏ سازید؛ ولى خداوند از دل همین خاک، صدها نوع گیاه و میوه با مزه‏ها و رنگها و عطرها و شکل‏هاى گوناگون مى‏سازد.

این یکی از نشانه های معجزه بودن قرآن کریم است، به مشرکین میگوید قرآن با این عضمت از همین حروف ساده تشکیل شده است، شما هم اگر میتوانید با این حروف ، قرآنی مانند این بیاورید.

(پرسش و پاسخ قرآنی- قرائتی)

علم اسماء

علم اسماء ی که حضرت آدم میدانست و به ملائکه آموخت ، چه علمی بود؟

البقرة : 31   وَ عَلَّمَ آدَمَ الْأَسْماءَ کُلَّها ... سپس علم اسماء را همگى به آدم آموخت. بعد آنها را به فرشتگان عرضه داشت و فرمود: «اگر راست مى‏ گویید، اسامى اینها را به من خبر دهید!»

-         منظور تعلیم کلمات و نام‏هاى بدون معنا به آدم نبوده، چرا که این افتخارى محسوب نمی شده است، بلکه منظور دادن آگاهى از علوم مربوط به جهان آفرینش و اسرار و خواص مختلف موجودات عالم هستى، است

-         خداوند این علم را به آدم تعلیم کرد تا بتواند از مواهب مادى و معنوى این جهان در مسیر تکامل خویش بهره گیرد.

-         همچنین استعداد نام‏گذارى اشیاء را به او ارزانى داشت تا بتواند اشیاء را نام‏گذارى کند و در مورد احتیاج با ذکر نام آنها را بخواند تا لازم نباشد عین آن چیز را نشان دهد، و این خود نعمتى است بزرگ.

-         بشر امروز هر چه دارد به وسیله کتاب و نوشتن است و همه ذخائر علمى گذشتگان در نوشته‏ هاى او جمع است، و این خود بخاطر نام‏گذارى اشیاء و خواص آنها است، و گر نه هیچگاه ممکن نبود علوم گذشتگان به آیندگان منتقل شود.

-

(بر گرفته از تفسیر نمونه، ذیل آیه)