حضرت محمد (ص) از دیدگاه اندیشمندان غیر مسلمان «توماس کارلای»
نظر توماس کارلایل درباره پیامبر اکرم (ص):
توماس کارلایل (1795- 1881.م) نویسنده، فیلسوف و مورخ مشهور انگلیسی است که آثار متعددی از خود بر جای گذاشته. این اندیشمند برجسته، بر تفکرات سیاسی، مذهبی و ادبی قرن نوزدهم میلادی تاثیر بسزایی داشته است.
او که در کتاب «تاریخ انقلاب فرانسه» برای اولین بار مفهوم قهرمان را مطرح کرده بود با ایراد سلسله سخنرانیهایی در باب قهرمانان تاریخ به چهرهای مطرح در بین مطبوعات ادبی و عامه مردم تبدیل شد. سخنرانیهایی که واکنشهای متفاوتی در برداشت. به گونهای که مجموعه این سخنرانیها با عنوان «قهرمانان، قهرمانپرستی، و قهرمانی در تاریخ» بارها تجدید چاپ شد.
کارلایل در دومین سخنرانی اش با عنوان « قهرمانی در کسوت پیامبر، محمد: اسلام» ، محمد (ص) را در رده بزرگان و قهرمانان تاریخ جهان قرار می دهد و چنین می گوید:
«من قصد دارم همه خوبیهای او را چنان که بتوانم به انصاف بازگو کنم ... دروغ هایی که گرداگرد این مرد انباشتهاند، تنها خودمان را زشت و ننگین کردهاند ...»
«در نفس او [محمد] تمایلات والاتر و نیکوتری ماورای هر گونه عطش و و ولع وجود داشت ... بگذار او را هر چه می خواهند بنامند. هیچ امپراطوری با تاج و دیهم خود چنین مورد اطاعت واقع نشده است که این مرد در عبای ساده دست دوخت خود؛ همو که طی بیست و سه سال محتمل سختترین مصایب و آزمایشهای زندگی شد و مشقات فراوان بر او گذشت. من، بالشخصه تمام خصوصیات یک قهرمان راستین را در او مجسم می بینم، همین و بس »
« در حالی که دیگران در طریق فرمولهای (شعارهای) گمراه کننده و بدعتها سیر می کردند و با همان حال راضی و خرسند بودند، این مرد نمی توانست خودش را در آن شعارها بپیچد و محصور کند. رمز بزرگ هستی با همه دهشت و جبروت و با همه جلال و شکوه در نظر او روشن و آشکار می درخشید. ... کلام چنان مردی، صدایی است مستقیم از قلب طبیعت. مردم باید به آن گوش دهند و اگر به چنان کلامی گوش ندهند، به هیچ صدایی نباید اعتماد کنند؛ زیرا همه چیز در برابر آن باد است. »
منبع: توماس کارلایل، لندن، 1881، ص40. به نقل از محمد در اروپا، نوشته مینو صمیمی، ترجمه عباس مهرپویا، تهران، انتشارات اطلاعات، 1388 ص 346.