قرآن کریم نسبت به احترام و حفظ جایگاه والدین، نگاه ویژهای دارد و دستور میدهد در تمام شرایط به آنها باید احترام گذاشت، حتی زمانی که آنها کافر باشند فرزندان حق بیاحترامی به آنان را ندارند؛ اما در مسئله اطاعت امر والدین میفرماید:
«وَ وَصَّیْنَا الْإِنْسانَ بِوالِدَیْهِ حُسْناً وَ إِنْ جاهَداکَ لِتُشْرِکَ بی ما لَیْسَ لَکَ بِهِ عِلْمٌ فَلا تُطِعْهُما...؛ ما به انسان توصیه کردیم که به پدر و مادرش نیکى کند و اگر آن دو مشرک باشند و تلاش کنند که براى من همتایى قائل شوى که به آن علم ندارى، از آنها پیروى مکن.» [1]
یعنی اطاعت از دستورات پدر و مادر واجب است و این قانون تنها در یک مورد استثناء دارد، وقتیکه آنها سعی داشته باشند فرزندشان را مشرک سازند و دستورشان خلاف دستورات الهی باشد، تنها در این صورت فرزندان اجازه دارند از والدین خود اطاعت نکنند.
آیتالله مکارم میفرماید: «مخصوصاً تعبیر به انسان در اینجا جلبتوجه مى کند، چراکه این قانون مخصوص به مؤمنان نیست، بلکه هر کس شایسته نام انسان است باید در برابر پدر و مادر حق شناس باشد و احترام و تکریم و نیکى به آنها را در تمام عمر فراموش نکند، هرچند با این اعمال هرگز نمى تواند دین خود را به آنها اداء کند.» [2]
پینوشت:
[1]. سوره عنکبوت: 8
[2]. تفسیر نمونه، ج16، ص: 216.